ပှၤလၢ ဟ့ၣ်တၢ်လီၢ်အိၣ်ကဒုတၢ်အဂီၢ်
ဖံ(လ) (Phil)ဒီး စဲဒံၣ် (Sandy) ခံဂၤန့ၣ် နၢ်ဟူဘၣ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိသၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ် ဒီးအသးဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအဃိ အဝဲသ့ၣ် အိးထီၣ်န့ၢ်ဝဲအသးတြဲၤ ဒီးဟံၣ်တြဲၤလၢ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ဖိသၣ်ခံဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် လဲၤအိၣ်ဖိသၣ်ခံဂၤအံၤ လၢကဘီယူၤသန့ၤဝံၤ ဟဲက့ၤနီၣ်သိလ့ၣ်လၢ တၢ်သးဆူၣ်သးဂဲၤ ဒီးလၢတၢ်ဘှ့ၣ်တၢ်ဘှီၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ကတဲာ်ကတီၤပာ်အသး လၢတၢ်မၤအသးအံၤအဂီၢ် ဝံၤလံဧါ. လၢလုၢ်လၢ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤ, ကျိာ်တၢ်ကတိၤဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ တဒ်သိးလိာ်အသးတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖံ(လ) ဒီး စဲဒံၣ် ခံဂၤအံၤန့ၣ် ကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ကဒုလီၢ်လၢ ဖိသၣ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်ခံဂၤ အဂီၢ်လံန့ၣ်လီၤ.
စီၤဘိၤဧးစ့ၢ်ကီး ဖဲအနၢ်ဟူနီၢ်ရူၤသးအဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး အသးတမုာ်, အသးဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးအကမၤစၢၤ နီၢ်နၤဧမံအဂီၢ် နီၢ်ရူၤသးပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အပှၤကလုာ်အဂ့ၢ် စီၤဘိၤဧးသ့ၣ်ညါဝဲဒီး ဖဲနီၢ်ရူၤသး ဟဲထၢဘုအစဲၤတဖၣ်လၢ အစံာ်ပျီပူၤ အဆၢကတီၢ် ရူၤ ၂:၁၂ ပာ်ဖျါ စီၤဘိၤဧး ထုကဖၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤ နီၣ်ရူၤသး "မ်ယွၤဟ့ၣ်ကၣ်နမၤတၢ်တက့ၢ်. ဒီးမ်ကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဘူးအလဲလၢယွၤ, အံၣ်စရ့လးအကစၢ်လၢ…
အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့လၢ သးစီဆှံအပူၤ
အီၣ်ဘ့ရဲး(Orville Wright) ဒီးဝ့(လ)ဘၢၣ်ရဲး (Wilbur Wright), ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခံဂၤန့ၣ် ပှၤနီၣ်ကဘီယူၤလဲးစ့ၣ် (license) တအိၣ်ဘၣ်. ခီလ့ၣ်ကၠိစ့ၢ်ကီး တထီၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်, အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဘှီလ့ၣ်ယီၢ်ခီၣ်တဖၣ် လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်မံမီၢ်ဒီး တၢ်သးဆူၣ်သးဒူလၢ ကဂုာ်ကျဲးစၢးယူၤဝဲဒၣ်လၢ ကလံၤကျါန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၉၀၃ အနံၣ်, လါဒံၢ်စ့ဘၢၣ် ၁၇ သီ အနံၤန့ၣ် အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခံဂၤ နီၣ်ကွၢ်ဝဲ “ရဲးကဘီယူၤ” ဂၤဘျီဂၤဘျီလၢ လွဲၢ်ဘျီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်နီၣ်ယူၤဝဲ ကဘီယူၤအယံာ်ကတၢၢ် အိၣ်ဒၣ်ထဲတမံးနံးဖိဘၣ်ဆၣ် တၢ်မၤအသးအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်ဆီတလဲထီဘိလၢ ပဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤအဂီၢ် န့ၣ်လီၤ.
စီၤပ့းတရူးဒီးစီၤယိၤဟၣ်ခံဂၤလိာ်န့ၣ် တအိၣ်ဒီးလဲးစ့ၣ်(လံာ်အုၣ်သး) လၢကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. တထီၣ်ဘၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံကၠိစ့ၢ်ကီးဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ် ပှၤဖီၣ်ညၣ်ဖိတဖၣ် လၢအသးပူၤ အိၣ်ပှဲၤဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအသး, စံၣ်တဲၤတဲလီၤဒီး ရၤလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ တၢ်သးဒူအပူၤန့ၣ် ဖျါလၢ မၤတၢ် ၄:၁၂ အပူၤ “တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢ ပှၤဂၤအပူၤန့ၣ် တအိၣ်ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မံအဂုၤအဂၤလၢ…
တၢ်ပာ်ဖှိၣ်မ့ၣ်အူကဖးလၢ ဒုၣ်ဒါတဖၣ်အခိၣ်အဖီခိၣ်
ဒဲ(န)(Dan)န့ၣ် ဘၣ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤပၢၤဃိာ်ဖိတဂၤ အတၢ်ဒိအီၤတီၢ်အီၤ ကိးမုၢ်နံၤဒဲးန့ၣ်လီၤ. ဒဲ(န) အသးကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးသဆၣ်ထီၣ်အီၤ ဒ်သိး ကအဲၣ်ပှၤလၢအဒိတီၢ်အီၤတဂၤအဃိ, ဘၣ်ဖဲမုၢ်တဂီၤ တချုးလၢ တၢ်ဒိတီၢ်အီၤ စးထီၣ်ဒ်ဘၣ်န့ၣ် ဒဲ(န) န့ၣ်စံးဘၣ်ပှၤလၢ အကဒိတီၢ်အီၤလၢ “သရၣ်ဧၢ, နမ့မ့ၢ် ပှၤလၢကထံၣ်လိာ်ဘၣ်သးကိးမုၢ်နံၤ လၢယသးသမူဒီတစိၤ လၢအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်န့ၣ်ဒီး ပကကဲထီၣ် ဒီတံၤဒီသကိးဧၣ်”န့ၣ်လီၤ. ပှၤပၢၤဃိာ်တဂၤအံၤ စံးဆၢအီၤ “တန့ၢ်ဘၣ်, ယကကဲထီၣ် တံၤသကိးလ့တက့ၢ်န့ၣ် တသ့ဘၣ်”န့ၣ်လီၤ. ဒဲ(န)န့ၣ် စံးဘၣ်အီၤသပှၢ်ပှၢ် ဒီးယုၢ်ဃီၤလီၤအစု လၢတၢ်ဟံးစုကွၢ်မဲာ် လၢတၢ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤပၢၤဃိာ်တဂၤအံၤ ဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်တစိၤဖိဒီး ဟံးစုကွၢ်မဲာ်ဝဲဒီး တပျဲဝဲ ဒဲ(န) အစုလၢဟံးဃာ်ဖီၣ်ဃးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အမဲာ်ထံယွၤလီၤဒီး စံးဝဲ “ဒဲ(န)ဧၢ, ယမံၤန့ၣ် ရိၣ်စီး(Rosoc)လီၤ. ယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် တံၤသကိးဒီးနၤလီၤ” . စးထီၣ်ဖဲန့ၣ် အဝဲတဒိတီၢ်ဝဲ ဒဲ(န)လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယွၤကလုၢ်ကထါ စံးဘၣ်ပှၤလၢ ကတိၤ ၂၅:၂၁-၂၂ အပူၤ “နဒုၣ်နဒါန့ၣ် တၢ်မ့ၢ်သၣ်ဝံၤအသးဒီး…
ခဲကနံၣ်အံၤ တၢ်တအိၣ်နီတမံၤလၢၤဘၣ်
ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်ဒီး ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဒီတနံၤအတီၢ်ပူၤ ပသုးကွံာ် ပမိၢ်ပပၢ်အတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်န့ၣ်လၢ ဟံၣ်တဖျၢၣ်လၢ ပအိၣ်ဆိးဖဲပနီၢ်ဆံး အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. တချုးမုၢ်လီၤနုာ် ဖဲပက့ၤစိာ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ် လၢသိလ့ၣ်အကတၢၢ်တဘျီန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါလၢ ပတၢ်ထံၣ်လိာ်သကိးပသးလၢ ဒူၣ်ဖိထၢဖိအဟံၣ်အံၤ ကမ့ၢ် တၢ်အကတၢၢ်တဘျီအဃိ ပပာ်ဖှိၣ်ဒိသကိး တၢ်ဂီၤလၢ ဟံၣ်လီၤခံတြဲၤအခိၣ်ဒုး အဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယမိၢ်ကွၢ်ယၤ ဒီးစံးဝဲ “ခဲကနံၣ်အံၤ တၢ်တအိၣ်တ့ၢ်နီတမံၤလၢၤဘၣ်” အဆၢကတီၢ် ဒ်သိးယမဲာ်ထံတယွၤလီၤအဂီၢ် ယဘၣ်ကျဲးစၢးပၢၤဃာ် ယသးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤဖိအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်သးဘၣ်ဒိလၢ ယဂီၢ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ၅၄ နံၣ် အတီၢ်ပူၤ ဟံၣ်လၢအအိၣ်ပှဲၤဒီး တၢ်သးသယုၢ်တၢ်, တၢ်သ့ၣ်နီၣ်တဖၣ် ခဲကနံၣ်အံၤ တၢ်မနုၤမးတအိၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဂုာ်ကျဲးစၢၤ ယဲဒၣ် ဒ်သိး ယသုတဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လၢအမၤဘၣ်ဒိဆါယသးအံၤန့ၣ် ဒုးနၢ်ဟူက့ၤယၤ ဝံယံးရမံယၤစးထီၣ် တၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ သးသယုၢ် ၁:၁ အပူၤ စံးဝဲ “ဝ့ၢ်လၢအပှဲၤတ့ၢ်ဝဲဒီး ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖျၢၣ်န့ၣ် ဆ့ၣ်နီၤဝဲတဂၤဃီဒ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. တၢ်အကါဒိၣ် ဒီးတၢ်လၢ အတဒ်သိးလိာ်သးန့ၣ်…
ယ့ၣ်ရှူးမ့ၢ် ယတၢ်စံးဆၢ
တၢ်တဲမုာ်နၢ် အိၣ်ဝဲဒၣ်တယုၢ် စံးဝဲဒၣ်လၢ အဲလဘၢး အါစတၢၤ(Albert Einstein) ဟးဝ့ၤဝီၤ ဟ့ၣ်တၢ်သိၣ်လိဒီး ဖဲအတုၤ တၢ်လီၢ်တတီၤန့ၣ် အပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် စံးဘၣ်အီၤ မ့ၢ်လၢ အနၢ်ဟူဘၣ် အတၢ်သိၣ်လိတဖၣ် အါဘျီလံအဃိ လၢအါစတၢၤ အလီၢ် မ့ၢ်စံးကတိၤ ဘၣ်ဒီးသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် အါစတၢၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်လဲၤတုၤ ခီလ့ၣ်ကၠိလၢခံတဖျၢၣ်န့ၣ် ကဆီတလဲၤလိာ်အသးအလီၢ်, မ့ၢ်လၢ ပှၤအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အါစတၢၤ မ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်န့ၣ် ပှၤတသ့ၣ်ညါဝဲအဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲဒီး ဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်သိၣ်လိအဂ့ၤတယုၢ် လၢအါစတၢၤ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်မၤအသးအံၤဝံၤ တၢ်သံကွၢ်စံးဆၢတၢ်အဆၢကတီၢ် တုၤဃီၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤလၢ အသူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်တၢ်တဂၤ သံကွၢ်တၢ်အဆၢကတီၢ်, ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်န့ၣ် စံးဘၣ်အီၤ “ယသ့ၣ်ညါလၢ နမ့ၢ် သရၣ်ဒိၣ်စိစဲၣ်နီၤတဂၤဘၣ်ဆၣ်, ယကမၢကမၣ်လၢ နသံကွၢ်တၢ်တထံၣ်အံၤန့ၣ် ညီဒိၣ်မးအဃိ ယပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်ဒၣ်လဲၣ် စံးဆၢနၤသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ”. ဖဲန့ၣ် အပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် လၢအမ့ၢ် အဲလဘၢး အါစတၢၤ “အနီၢ်ကစၢ်ဘၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်စံးဆၢန့ၣ်လီၤ.…
တၢ်စူးကွံာ်ညိကွံာ် နီၢ်ခိအတၢ်သးကွံ
အီကၢးစတံ(Augustine) ကွဲးလံာ်လၢ အနီၣ်ကစၢ်အုၣ်အသးအဂ့ၢ်တဖၣ်အပူၤ ပာ်ဖျါဝဲ အတၢ်လဲၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်န့ၣ် ယံၤဝဲ, ယံာ်ဝဲဒီး တမ့ၢ်တၢ်လဲၤ လိၤလိၤဘျၢဘျၢဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးတဘျီ ဖဲအလဲၤဆူနုၢ်ဧိၤနီဧိၤ ဒ်သိးအကလဲၤစံးကတိၤ မၤသူၣ်ဖှံသးညီ စီၤပၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲထံၣ် ပှၤဃ့အီၣ်တၢ်တဂၤလၢ အီသံးမူၤတဂၤန့ၣ် ကတိၤနံၤတၢ်ဒီး နံၤဒၣ်အတၢ်အဆၢကတီၢ် အဝဲအသးဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီလၢ အတၢ်ကတိၤ လံၢ်အီၣ်လီအီၣ်တၢ်တဖၣ်လၢ ပှၤဒဲစု ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်လၢ ပှၤအီသံးမူၤတၢ်တဂၤအံၤ လၢအတဂုာ်ကျဲးစၢၤဘၣ်တၢ် အါမးဒၣ်လဲၣ်, အိၣ်ဒီးကယဲၢ် တၢ်မၤလီၤနံၤ ပှၤဂၤလၢအမၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အီကၢးစတံ ဆိကတီၢ် အတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဃုဒိးန့ၢ် တၢ်အိၣ်မူတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ် အဝဲမ့ၢ်ဒ်ဒၣ်ပှၤလၢအသးကွံ နီၢ်ခိအတၢ်မုာ်တၢ်လၤ အတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤ အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်တစူးကွံာ်ညိကွံာ်တၢ်ဒဲးဘးဘၣ်ဒီး သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လၢ လဲၤဃီၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအိၣ် တသ့ဝဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢ မုၣ်ခွါအတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးအဖၢမုၣ်အဃိ ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢကစၢ်ယွၤ “မၤကဆှီလၢ်ဘၣ်ယၤ န့ၣ်တက့ၢ်, ဘၣ်ဆၣ်တမ့ၢ်ခဲအံၤဘၣ်,” န့ၣ်လီၤ. အီးကၢးစတံသးသမူအတၢ်လဲၤ လၢနီၢ်သးတကပၤလီၤဃံၤဝဲဒၣ် လၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤဒီး တၢ်ဒဲးဘးအဘၢၣ်စၢၤ တုၤဒၣ်လဲၣ်…
တမ့ၢ်ပအိၣ်ထဲ တဂၤဧိၤဘၣ်
ဖရၢးဒရ့း ဘရီ (Fredric Brown) အတၢ်ကွဲး ပူလီၤပျံၤအဖုၣ်ဖိတဖၣ်အကျါ တယုၢ် လၢအမ့ၢ် “ဒိတကျိာ်”(knock)အပူၤ ပာ်ဖျါဝဲ “လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ် ပှၤအိၣ်တ့ၢ်လၢခံကတၢၢ်တဂၤန့ၣ် ဆ့ၣ်နီၤဝဲလၢ ဒၢးတဖျၢၣ်အပူၤ ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် အဆၢကတီၢ် တၢ်ဒိတကျိာ် တၢ်သီၣ်ထီၣ်တထံၣ်လၢ တြဲၤလိၤန့ၣ်လီၤ”. မ့ၢ်မတၤတဂၤ ဒိတကျိာ် တၢ်န့ၣ်လဲၣ်. ဒီးလိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်ခူသူၣ်လၢအိၣ်ဒီးသးသမူအံၤ ကဟဲမၤအီၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်. ပှၤတဂၤအံၤန့ၣ် တမ့ၢ်အိၣ်ထဲတဂၤဧိၤဘၣ်.
ပဝဲစ့ၢ်ကီး တမ့ၢ် ပအိၣ်ထဲဒၣ်တဂၤဧိၤဘၣ်.
လီၣ်ဖျါ ၃:၂၀ ပာ်ဖျါဝဲ လီၤဒံၤကံတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် နၢ်ဟူ တၢ်ဒိတကျိာ်အကလုၢ် သီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ အတြဲၤလိၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ပှၤလၢဒိၣ်န့ၢ်ထီန့ၢ် န့ဆၢၣ်တၢ်အိၣ်သးတဂၤ ဟဲဆူအဝဲသ့ၣ် အအိၣ်လဲၣ်. အဝဲအမံၤ မ့ၢ်ယ့ၣ်ရှူးလီၤ. လီၣ် ၁:၁၇-၁၈ စံးဘၣ်ပှၤ “တၢ်အခီၣ်ထံး, ဒီးတၢ်အကတၢၢ်... ပှၤလၢအမူ”န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၆ ပာ်ဖျါဝဲ အမဲာ်ချံကပီၤ ဒ်မ့ၣ်အူ, အမဲာ်အနါ “မၤသးဒ်မုၢ်ကပီၤထီၣ်လၢ အစိကမီၤအပူၤအသိး”န့ၣ်လီၤ.…
နမံၤဒ်လဲၣ်
ကၠဲ(Jen) ဆီဟံၣ်ဆီဃီ ကဒီးတဘျီ ဖဲအဝၤသံဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ဖိတဖၣ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးအဝၤအသီ တတူၢ်လိာ်အီၤနီတစု ဒီးအခဲအံၤ, အဝၤလၢ ခံတဆီစ့ၢ်ကီး သံကွံာ်လံန့ၣ်လီၤ. ဖိတဖၣ် သးဟ့အီၤ မ့ၢ်လၢ အဝဲအိၣ်ဆိးဟံၣ်ဃီအံၤ မ့ၢ် ဟံၣ်လၢဖိတဖၣ် အိၣ်ဆိးတ့ၢ်ဝဲ ဖဲအနီၢ်ဆံးကတီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲအဝၤ ပာ်တ့ၢ်န့ၢ်အီၤ စ့တအါကဲာ်ဆိးလၢအဝဲအဂီၢ်, ဖိတဖၣ် စံးဘၣ် ကၠဲလၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအဟုၣ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်န့ၢ်သါန့ၣ်လီၤ. ကၠဲ ဒိးန့ၢ်တၢ်သးဟးဂီၤလၢ ကသ့နၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးအဝဲအတၢ်သးခၣ်လၢ ဖိတဖၣ်အံၤ အဖီခိၣ်ဒိၣ်ထီၣ်ဒိၣ်ထီၣ်လီၤ.
နီၢနၤဧမံအဝၤ သုးလီၢ်သုးကျဲ, ဒီးအပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဆူ ကီၢ်မိၤအး, ဖဲတၢ်လီၢ်လၢအဝၤဒီးအဖိခံဂၤသံကွံာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. လၢခံ, နီၢ်နၤဧမံ ဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူ ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ် ထဲစုယၢ်ခီ, ထဲဒၣ်ဒဲၣ်မုၣ်တဂၤလၢအမ့ၢ် နီၢ်ရူၤသး ဟဲက့ၤပိာ်အခံန့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤဝ့ၢ်ဖိ တဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ်, တၢထီၣ်တၢလီၤ ဒီဝ့ၢ်ညါ ဒီးသံကွၢ်အီၤလၢ “အဝဲအံၤ မ့ၢ်နီၢ်နၤဧမံန့ၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ” (ရူၤသး ၁:၁-၁၉). အဝဲစံးဆၢက့ၤလၢ, တကြၢးလၢအဝဲသ့ၣ်ကိးအဝဲ, အမံၤအဝဲန့ၣ်, လၢအခီပညီ…
ဃုထၢ တၢ်သးခု
ကံး(သ)(Keith) ဖဲအလဲၤတၢ်လၢကျဲဖိ လၢပှၤဆါပှ့ၤတၢ်ဒိးတၢ်လၣ်တဖၣ်အဆၢကတီၢ်, အသူၣ်လီၤဘှံးသးလီၤဘှါဝဲန့ၣ်လီၤ. အစုတဖၣ် ကနိးကစုာ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢဖါခ့ၣ်စၣ်(Parkinson) တၢ်ဆါအခီၣ်ထံးအတၢ်ပနီၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. တချုးအသးသမူအကံၢ်အစီ စးထီၣ်ဆံးလီၤစှၤလီၤန့ၣ် တၢ်မၤအသးအံၤ ကယံၢ်ဝဲဆံးယံၢ်လဲၣ်. လၢအဖိဒီးအမါအဂီၢ် တၢ်မၤအသးအံၤ ကမ့ၢ်တၢ်အခီပညီမနုၤလဲၣ်. ဖဲနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲတၢ်နံၤသီၣ်ဒီး ကံး(သ)အတၢ်သူၣ်အုးတဖၣ် လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢပှၤပာ်လီၤဆါ အၣ်လူတံၢ်အလီၢ်န့ၣ်ပၢ်တဂၤ ဆီၣ်လ့ၣ်ဆ့ၣ်နီၤဖိ ဒီးအလိၤန့ၣ် အဖိခွါဖိနံၤဃဲးဃီးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပၢ်တဂၤအံၤကတိၤကသွံတၢ်ဒီးအဖိန့ၣ် နံၤအဆၢတတဲာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.ဖိသၣ်ဖိအံၤ အတၢ်ဆါဖျါလၢအနးဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ကံး(သ)ဘၣ်ဆၣ် ဒီဖိပၢ်ခံဂၤ ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်သူၣ်ခုသးခု တသ့ဖဲအသ့န့ၣ်လီၤ.
ဖံ ၁:၁၂-၁၃ အပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၢဖိစီၤပီလူး ဘၣ်အိၣ်ခိးတၢ်စံၣ်ညီၣ်အစဲ လၢအဂီၢ် အဆၢကတီၢ်, အတၢ်ကွဲးတဖၣ်လၢဃိာ်ပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်ဒုးဃာ်လၢဟံၣ်ပူၤဂ့ၤ, တၢ်ဂ့ၢ်တအိၣ်လၢ စီၤပီလူး ကသူၣ်ဖှံသးညီတၢ်အဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤပၤနံရိၣ်မ့ၢ် ပှၤအၢပှၤသီ ဒီးအမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢ တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးတၢ် ဒီးတၢ်မၤအၢမၤနးမၤဖှီၣ်တၢ်အဃိ, တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီအိၣ်ဝဲလၢ စီၤပီလူးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပီလူး ဘၣ်အိၣ်ယံၤဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်တနီၤ ဟံးန့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ဒ်သိးကဃုန့ၢ်နီၢ်ကစၢ်အတၢ်လၤကပီၤအဂီၢ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပီလူး ဘၣ်တၢ်ဒုးဃာ်…
အိၣ်လၢ ယွၤအစုပူၤ
ဝ့လယၢၣ် ရှဲးနၢၣ် (William Shatner) ဂဲၤဒိဝဲ ဒ်မူဒါခိၣ်ခး (Captain Kirk) လၢ ကွဲၤထံၣ်ဟူပူရဲၣ်အပူၤ, ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လဲၤနီၢ်နီၢ်ဆူမူပျီအပူၤအဂီၢ်တခီ အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤသးတအိၣ်ဘၣ်. အဝဲဒိးပိာ်ဝဲ တၢ်ယူၤမူဖျၢၣ်အကျိၤ လၢလာ်တဆိ (sub-orbital flight) ဖဲတၢ်ဘူးကလဲၤ လၢခံကတၢၢ် အကတီၢ်ဖိအခါ, ဒီးကိးဝဲအတၢ်လဲၤအံၤ ဒ် “တၢ်လဲၤခီဖျိ အဒိၣ်အယိာ်ကတၢၢ်တခါ လၢယဆိကမိၣ်မှံသ့”န့ၣ်လီၤ. အဝဲဟဲဟးထီၣ် လၢမူပျီ ကဟၣ်ယူၤအပူၤဒီး လၢတၢ်ကမၢကမၣ်ဖးဒိၣ်အပူၤ စံးဝဲ “နထံၣ်ဘၣ်တၢ်အလွဲၢ်လါအဲး လဲၤပူၤနၤလၢ နစုထွဲ အခဲအံၤဧိၤ ဒီးနကွၢ်စူၢ်တၢ်ဆူ တၢ်ခံးသူအပူၤ, တၢ်အံၤတမံၤ လီၤလးဒိၣ်ကဲာ်ဆိးလီၤ” န “ကွၢ်လီၤဒီးလၢနဖီလာ် တၢ်အလွဲၢ်လါအဲး အိၣ်ဝဲဒီး ဆူအဖီခိၣ်တခီ တၢ်အလွဲၢ်သူလီၤ.” ဒီးစံးအါထီၣ်ဝဲ “တၢ်အလွဲၢ်အတၢ်ဃံလၤမးအံၤ အိၣ်ဒၣ် ဘူကဘျံးဒံးဖိ ဒီးနလဲၤဖျိအီၤ လၢတၢ်တစိၢ်ဖိဧိၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.”
ပမူဖျၢၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အဖျၢၣ်လါအဲးအဆံးဖိတဖျၢၣ် လၢအဘၣ်တၢ်ကဝီၤဃာ်အီၤ ဒီး တၢ်သူခံးလၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လီၤပျံၤလီၤ. ရှဲးနၢၣ် စံးဝဲ…